Jakobidy należą do grupy jednokomórkowych organizmów zwanych Mastigophora, charakteryzujących się obecnością wici - cienkich, włóknistych struktur służących do poruszania się. Nazwa “Jakobid” pochodzi od nazwiska niemieckiego biologa Ernsta Heinricha Jakobida, który w 1895 roku opisał pierwszy gatunek z tej grupy.
Budowa i ruch:
Jakobidy są organizmami o stosunkowo prostej budowie. Mają kształt owalny lub kulisty i mierzą zazwyczaj od 5 do 20 mikrometrów. Ich ciało otoczone jest cienką błoną komórkową, pod którą znajduje się cytoplazma zawierająca jądro, mitochondria, aparaty Golgiego i inne organelle.
Najbardziej charakterystyczną cechą Jakobidów jest obecność jednej lub więcej wici. Wicie jest długim, cienkim tworem o strukturze włóknistyj, który wyrastają z specjalnych zagłębień w błonie komórkowej zwanych bazalnymi ciałkami. Wici umożliwiają Jakobidom ruch w wodzie.
Ruch Jakobidów jest dość specyficzny. Nie poruszają się za pomocą prostoliniowych fal wici, jak inne organizmy jednokomórkowe. Zamiast tego, ich wicie wykonuje ruchy rotacyjne lub spiralne, co pozwala im na przemieszczanie się w różne strony i “wspinanie się” po podłożu.
Odżywianie:
Jakobidy są drapieżnikami. Żywią się głównie bakteriami, planktonem, a czasami nawet innymi jednokomórkowcami. Używają swojej wici do chwytania ofiar, które następnie są wciągane do cytoplazmy i trawione.
Aby złapać ofiarę, Jakobid najpierw “skanuje” otoczenie swoją wicią, szukając ruchu lub wibracji wody. Gdy wykryje potencjalny posiłek, kieruje wicią w stronę ofiary i otacza ją wokół. Następnie wicie kurczy się, wciągając bakterię lub plankton do wnętrza komórki.
Rozwój i rozmnażanie:
Jakobidy rozmnażają się bezpłciowo przez podział binarny. Podczas tego procesu organizm tworzy dwie genetycznie identyczne córki.
Mimo że Jakobidy są znane głównie z rozmnażania bezpłciowego, niektóre gatunki potrafią również rozmnażać się płciowo. Płciowe rozmnażanie Jakobidów przebiega poprzez koniugację, czyli połączenie dwóch komórek i wymianę materiału genetycznego.
Adaptacja do środowiska:
Jakobidy są niezwykle elastycznymi organizmami, zdolnymi do życia w bardzo różnych warunkach. Znaleziono je zarówno w słodkiej, jak i w morskiej wodzie, a także w glebie i nawet w gorących źródłach.
Gatunek Jakobida | Środowisko |
---|---|
Jakobus lunatus | Słodka woda |
Rhynchomonas nasuta | Morska woda |
Andalucia patagonica | Gleba |
Ciekawostki:
-
Niektóre gatunki Jakobidów potrafią tworzyć kolonie, które przypominają małe “kłębuszki”.
-
Wici Jakobidów są tak elastyczne i ruchliwe, że mogą poruszać się nawet w gęstych roztworach.
-
Jakobidy należą do grupy organizmów o bardzo starym pochodzeniu. Istnieją dowody na to, że pojawiły się już ponad miliard lat temu.
Jakobidy - mikroskopowe drapieżniki o wielkiej adaptacyjności.
Podsumowując, Jakobidy to fascynujące organizmy jednokomórkowe, które odgrywają ważną rolę w ekosystemach wodnych i glebowych. Ich niezwykła zdolność do przetrwania w ekstremalnych warunkach oraz ich specyficzny sposób poruszania się czynią je unikalnymi w świecie mikroorganizmów.